Ένα εξατομικευμένο πρωτόκολλο φυσιοθεραπείας ενισχύει το αποτέλεσμα της αρθροσκόπησης ισχίου σε περιπτώσεις ασθενών με μηροκοτυλιαία πρόσκρουση

Το σύνδρομο μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης αποτελεί ένα γνωστό αίτιο χρόνιου πόνου στο ισχίο σε άτομα με αυξημένη αθλητική δραστηριότητα.  Η μηροκοτυλιαία πρόσκρουση προκαλείται από μορφολογικές ανωμαλίες της άρθρωσης του ισχίου που έχουν ως αποτέλεσμα την παθολογική επαφή μεταξύ του οστού του μηριαίου και της περιοχής της κοτύλης, κυρίως σε επαναλαμβανόμενες κινήσεις με αυξημένο εύρος κίνησης.  Η κατάσταση αυτή σε πολλές περιπτώσεις δεν επιδέχεται συντηρητικής θεραπείας και μπορεί να θεραπευτεί με αρθροσκόπηση ισχίου.  Κατά την αρθροσκοπική τεχνική πραγματοποιείται μία επαναδιαμόρφωση της ανατομικής και των δύο περιοχών, ώστε να προσεγγίσουν την φυσιολογική μορφή.  Πέρα από τον χρόνιο πόνο και το περιορισμένο εύρος κίνησης, το σύνδρομο μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης έχει ενοχοποιηθεί και για την πρόκληση οστεοαρθρίτιδας μακροπρόθεσμα, καθώς η ανώμαλη αυτή κινητικότητα προκαλεί μικροκακώσεις που με τη σειρά τους επεκτείνουν τη φθορά της άρθρωσης σε μεγαλύτερη έκταση. 

Η αρθροσκόπηση του ισχίου είναι πλέον διεθνώς αναγνωρισμένη και καθιερωμένη τεχνική για την χειρουργική διόρθωση του συνδρόμου μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης.  Το μεγάλο πλεονέκτημα της αρθροσκοπικής τεχνικής έγκειται στην ελάχιστη παρεμβατικότητά της, καθώς όλη η διαδικασία πραγματοποιείται μέσω μικρών οπών του δέρματος.  Έτσι, υπερτερεί σε μεγάλο βαθμό έναντι της ανοικτής χειρουργικής τεχνικής που πραγματοποιούνταν στο παρελθόν, κατά την οποία ήταν επιβεβλημένη μία μεγάλη τομή στο δέρμα και η εξάρθρωση του ισχίου.

Η αποτελεσματικότητα της αρθροσκόπησης ισχίου σε αυτό το σύνδρομο έχει καταγραφεί εκτενώς και λεπτομερώς τα τελευταία 15 χρόνια με πολυάριθμες δημοσιεύσεις στη διεθνή βιβλιογραφία.  Σε όλους τους ασθενείς επιβάλλεται να ακολουθηθεί ένα πρωτόκολλο φυσιοθεραπείας μετεγχειρητικά για μερικές εβδομάδες έως μερικούς μήνες, ανάλογα με την περίπτωση.  Είναι ευρέως αποδεκτό ότι ένα άρτιο πρόγραμμα φυσιοθεραπευτικής αποκατάστασης αποτελεί αναγκαίο παράγοντα για το τελικό αποτέλεσμα μιας επιτυχημένης αρθροσκόπησης ισχίου.  Τα πρωτόκολλα φυσιοθεραπευτικής αποκατάστασης ποικίλουν από χειρουργό σε χειρουργό, από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, και σε μερικές περιπτώσεις από χώρα σε χώρα.  Είναι πολύ σπάνια η περίπτωση ένας ασθενής να μην τεθεί υπό την παρακολούθηση ενός φυσικοθεραπευτή μετά από αρθροσκόπηση ισχίου.  Ωστόσο, δεν έχει πραγματοποιηθεί μία κλινική μελέτη που να συγκρίνει το αποτέλεσμα ασθενών, οι οποίοι ακολούθησαν πρόγραμμα φυσιοθεραπείας μετεγχειρητικά, με αυτούς οι οποίοι δεν ακολούθησαν κανένα φυσιοθεραπευτικό πρόγραμμα. 

Σε πρόσφατη μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε θεραπευτικά κέντρα της Αυστραλίας έγινε προσπάθεια να εκτμηθεί η αποτελεσματικότητα ενός φυσιοθεραπευτικού προγράμματος αποκατάστασης σε ασθενείς που υπεβλήθησαν σε αρθροσκόπηση ισχίου για το σύνδρομο μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης.  Η κύρια υπόθεση ήταν ότι αυτοί που ακολουθούσαν ένα φυσιοθεραπευτικό πρόγραμμα αποκατάστασης θα είχαν σημαντικά καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά τις κλίμακες αξιολόγησης για την ποιότητα ζωής, αλλά και λειτουργικότητα στις αθλητικές δραστηριότητες στις 14 εβδομάδες μετεγχειρητικά σε σχέση με αυτούς που δεν ακολούθησαν κανένα πρόγραμμα φυσιοθεραπείας. 

Για τη μελέτη ταυτοποιήθηκαν ασθενείς ηλικίας μεγαλύτερης των 16 ετών με σύνδρομο μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης, οι οποίοι προγραμματίστηκαν για αρθροσκόπηση ισχίου και επιλέχθηκαν τυχαία.  Οι ασθενείς χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, σε αυτούς που ακολούθησαν φυσιοθεραπεία μετεγχειρητικά και σε αυτούς που  δεν ακολούθησαν κανένα πρόγραμμα μετεγχειρητικής αποκατάστασης.  Η ομάδα της φυσιοθεραπείας ακολούθησε επτά συνεδρίες φυσιοθεραπείας που περιελάμβαναν χειροπρακτική, πρόγραμμα αποκατάστασης στο σπίτι, ασκήσεις στο γυμναστήριο και σε πισίνα, ενώ η ομάδα ελέγχου δεν ακολούθησε κανένα πρόγραμμα αποκατάστασης.  Οι μετρήσεις έγιναν στις δύο εβδομάδες προεγχειρητικά και στις 14 και 24 εβδομάδες μετεγχειρητικά.  Οι κύριες κλίμακες αξιολόγησης που χρησιμοποιήθηκαν ήταν το International Hip Outcome Tool και η αθλητική υποκλίμακα Hip Outcome Score στην εβδομάδα 14.   

Συνολικά χρησιμοποιήθηκαν 30 συμμετέχοντες (14 στην ομάδα φυσιοθεραπείας και 16 ως ομάδα ελέγχου), οι οποίοι τυχαιοποιήθηκαν.  Για τα αποτελέσματα των 14 εβδομάδων η ομάδα της φυσιοθεραπείας έδειξε σημαντικά μεγαλύτερη βελτίωση στην κλίμακα αξιολόγησης International Hip Outcome Tool και στην αθλητική υποκλίμακα του Hip Outcome Score.  Δεν υπήρχαν διαφορές μεταξύ των ομάδων στην εβδομάδα 24. 

Οι συγγραφείς συμπέραναν ότι το πρωτόκολλο φυσιοθεραπευτικής αποκατάστασης, ως κομμάτι της συνολικής αρθροσκοπικής διαχείρισης του συνδρόμου μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης, μπορεί να βελτιώσει τα αναφερόμενα από τον ασθενή αποτελέσματα στις 14 εβδομάδες μετεγχειρητικά, όχι όμως στις 24 εβδομάδες.  Αυτό αποτελεί μία ισχυρή ένδειξη ότι η φυσιοθεραπευτική αποκατάσταση μπορεί να επιταχύνει ένα καλό αποτέλεσμα από την αρθροσκόπηση ισχίου.  Βέβαια, σύμφωνα με τους συγγραφείς, το δείγμα των ασθενών της μελέτης αυτής ήταν σχετικά μικρό και κρίνουν ότι απαιτούνται μεγαλύτερες παρόμοιες μελέτες, ώστε να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα αυτής της εργασίας.

Πηγή: Bennell KL, Spiers L, Takla A, O'Donnell J, Kasza J, Hunter DJ, Hinman RS.  Efficacy of adding a physiotherapy rehabilitation programme to arthroscopic management of femoroacetabular impingement syndrome: a randomised controlled trial (FAIR).  BMJ Open. 2017.